21 Νοεμβρίου 2012

ΠΟΛΥΣΠΟΡΙΑ - ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΠΥΑΝΕΨΙΑ Ή ΠΥΑΝΟΨΙΑ Ή ΠΑΝΟΨΙΑ

Πυανόψια· ἑορτὴ Ἀθήνησιν. εἴρηται δέ, παρόσον κυάμων ἐμπίπλανται. καὶ ἄγεται Πυανεψιῶνος ἑβδόμῃ, ἐπειδὴ ἕψουσιν ἔτνος. οὕτω δὲ κέκληνται ὁ μὴν καὶ ἡ ἑορτή, διὰ τὸ ἀθάραν ἑψεῖν, ἃ καλοῦσι πύανα.
Πύανοι· κύαμοι. καὶ πᾶν ὄσπριον.

ΗΣΥΧΙΟΣ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΥΣ


Πυανόψια· Λυκοῦργος ἐν τῷ Κατὰ Μενεσαίχμου· «καὶ ἡμεῖς Πυανόψια ταύτην τὴν ἑορτὴν καλοῦμεν, οἱ δ' ἄλλοι Ἕλληνες Πανόψια, ὅτι πάντας εἶδον τοὺς καρποὺς τῇ ὄψει
Ἀπολλώνιος καὶ σχεδὸν πάντες οἱ περὶ τῶν Ἀθήνησιν ἑορτῶν γεγραφότες Πυανεψιῶνος ἑβδόμῃ τὰ Πυανέψια Ἀπόλλωνι ἄγεσθαί φασι. δεῖν δέ φασι λέγειν Πυανέψια καὶ τὸν μῆνα Πυανεψιῶνα· πύανα γὰρ ἕψουσιν ἐν αὐτοῖς καὶ ἡ εἰρεσιώνη ἄγεται.

ΑΡΠΟΚΡΑΤΙΩΝ



Πολυσπόρια
Μήπως έφτασαν τα τέλη του Οκτώβρη; Μήπως κοντεύει στα μέσα κι ό Νοέμβρης; Ήρθε τότε η ώρα να «γιορτάσουμε» τα Πυανόψια μαζί με τους προγόνους μας στην αρχαία Αθήνα. Να ευχαριστήσουμε το Θεό Απόλλωνα και τη Θεά Αθηνά που προστάτεψαν τη γονιμότητα της γης τη χρονιά που έφυγε. Να παρακαλέσουμε να βοηθήσουν τη σοδειά και τούτο το χρόνο, τώρα που σπέρνουν τη γη και προπαντός…να μαγειρέψουν μαζί τους ένα έδεσμα από σπόρους σιτηρών και άλλων καρπών. Εκείνοι μαζεύονταν έξω από το ναό του Απόλλωνα και παιδιά στεφανωμένα με κλαδιά ελιάς και δάφνης τους προσέφεραν απ’ αυτό το γλύκισμα. Ύστερα γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι, τραγουδούσαν και οι οικοδεσπότες παίρναν κάποιο κλαδάκι απ’ τα μαλλιά τους το κρεμούσαν στην πόρτα και τους έδιναν κεράσματα.
Αυτό το έδεσμα σαν έθιμο έφτασε μέσ’ απ τα χρόνια στις μέρες μας. Κρατήθηκε «φρέσκο» και μπήκε στην Ιστορία της Μαγειρικής της Ηπείρου. Κάθε χρονιά στα Εισόδια της Θεοτόκου, στις 21 του Νοέμβρη, οι νοικοκυρές το ετοιμάζουν πρωί – πρωί και βιάζονται ποια θα το προσφέρει πρώτη σε συγγενείς και φίλους.
Τα μπωλάκια με τα πολυσπόρια πάνε κι έρχονται στα χέρια των παιδιών. Λένε πως οι αγρότισσες ανοίγουν τη βρύση, χύνουν με τη κουτάλα λίγα πολυσπόρια στο νεροχύτη και κάνουν τη δική τους παράκληση. «Όπως τρέχει το νερό έτσι να «τρέξει» φέτος η σοδειά μας»!
Έθιμο απ’ την αρχαιότητα, γλυκό και υγιεινό, δεν είναι κρίμα να μην το συνεχίσουμε;
 ΠΗΓΗ
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

ΟΙ 10 ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ 7 ΗΜΕΡΩΝ

Ειπόντος τινός:
«Ω, Λεωνίδα, προς πολλούς μετ' ολίγων διακινδυνεύσων ούτως πάρει;»
Λεωνίδας έφη: «Ει μεν οίεσθέ με τωι πλήθει δειν πιστεύειν, ουδ' η πάσα Ελλάς αρκεί -βραχεία γαρ μοίρα του εκείνων πλήθους εστίν- ει δε ταις αρεταίς, και ούτος ο αριθμός ικανός


Όταν κάποιος του είπε:
«Με τόσους λίγους έρχεσαι, Λεωνίδα, να διακινδυνεύσεις απέναντι σε τόσους πολλούς;»
Ο Λεωνίδας είπε: «Αν πιστεύετε ότι πρέπει να βασιζόμαστε στο πλήθος, δεν αρκεί ούτε ολόκληρη η Ελλάδα -αφού αποτελεί μικρό μέρος σε σχέση με το πλήθος εκείνων. Αν όμως πιστεύετε ότι πρέπει να βασιζόμαστε στις αρετές του καθενός, τότε και ο αριθμός αυτός είναι ικανός


(Πλούταρχος, Λακωνικά Αποφθέγματα)

Μανθάνειν ἐν μὲν τῷ Οὐρανῷ τὸ ὁρᾶν, ἐν δὲ τῇ Γῇ τὸ ἀναμιμνήσκεσθαι.

Μακάριος ὁ διὰ τῶν Μυστηρίων διελθών, οὗτος γιγνώσκει τῆς ζωῆς τὴν ἀρχὴν καὶ τὸν σκοπόν!

Ὄλβιος ὅστις ἰδὼν κεῖνα εἶσ’ ὑπὸ χθόνα· οἶδε μὲν βίου τελευτάν, οἶδεν δὲ διόσδοτον ἀρχάν!


Πίνδαρος, Ποιητὴς τῶν Ἱερῶν Ἀγώνων τοῦ Ἑλληνισμοῦ καὶ Προφήτης τοῦ Ἀπόλλωνος ἐν Δελφοῖς.



Και τί να πω αύριο στον Ήλιο;

«Σήκω, σαΐτεψε το φίδι, πώχει αφήκει

η παλιά φιδομάνα και που τώρα

πάλι τη γην ολόγυρα γυρεύει

στις δίπλες του σφιχτά για να τυλίξει»;

«Ξύπνα», να πω, «Τιτάνα Εσύ, και πάλι,

κυκλόφερε τα θεία πατήματά Σου,

τα θεία Σου τα σκιρτήματα τριγύρω

στο φοβερό ερπετό που ξαναζώνει

τη γη κι ο οσκρός* του αρχίνισε να τρέχει

στις θείες πηγές Σου, φαρμακώνοντάς τις»;


«Ο διθύραμβος του Ρόδου», Άγγελος Σικελιανός


* οσκρός = κεντρί, δηλητήριο
Ο Έλληνας, τέκνο του ΔευκΑλίωνος, μάχεται συνΕχώς!