21 Δεκεμβρίου 2018

ΤΡΙΕΣΠΕΡΟΝ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ - ΗΛΙΟΥΓΕΝΝΑ



Η λέξη "Ηρακλής" αποτελεί προσωνυμία του Ηλίου και δηλώνει την ανίκητη δύναμή του να διαλύει κάθε κακό, το οποίο τείνει να σχηματίζεται ιδίως στον αέρα. 

Ο φιλόσοφος Πορφύριος στο "Περί Αγαλμάτων" (Εκδόσεις Ηλιοδρόμιον, Αθήνα 2000) λέει με σαφήνεια τα εξής: 

«Καθὸ δὲ ἀπαλεξίκακός ἐστι τῶν ἐπιγείων ὁ Ἥλιος, Ἡρακλέα αὐτὸν προσεῖπον ἐκ τοῦ κλᾶσθαι πρὸς τὸν ἀέρα, ἀπ' ἀνατολῆς εἰς δύσιν ἰόντα». 

Αυτή είναι μία από τις ετυμολογήσεις του ονόματος του Ηρακλέους, την οποία αναφέρει και ο Νικόμαχος: «Ἡρακλῆς μὲν οὖν ὁ τὴν περὶ τὸν ἀέρα κλάσιν τῇ τῶν ὡρῶν περιτροπῇ ποιούμενος, τουτέστιν  Ἥλιος». 

Το ρήμα κλάω-ώ σημαίνει θραύω, αποκόπτω, σπάζω, τσακίζω, αλλά και κάμπτω προς τα έσω ή προς τα έξω, και παθ. κλάομαι -ώμαι, μεταβάλλω διεύθυνση, κατεύθυνση.

Άρα, ο ανίκητος Ήλιος ως Ηρακλής θραύει, τσακίζει, διαλύει κάθε τυφωνικό σχηματισμό που εκδηλώνεται στο πεδίον του αέρος και μας απαλλάσει από τα ποικίλλα κακά... και σύμφωνα με την δεύτερη έννοια, κάμπτεται και μεταβάλλει κατεύθυνση κατά τις τροπές, χειμερινή και θερινή. 

Το Τριέσπερον αρχίζει την Εσπέρα του Χειμερινού Ηλιοστασίου (21η προς 22α Δεκεμβρίου, που είναι και η μεγαλύτερη νύκτα του έτους) και ολοκληρώνεται με την ανα-Γέννηση του Ηλίου (την νύκτα της 24ης προς ξημέρωμα 25ης Δεκεμβρίου). Έτσι, ορθά, θα μπορούσε να ονομαστεί η συμβατική 25η Δεκεμβρίου (σε κάθε περίπτωση, η 4η ημέρα από το Χειμερινό Ηλιοστάσιο) Νέο-Ήλια − Νεοήλια (Noel) ή, άλλως: Ηλίου-γέννα - Ηλιούγεννα. 

Αυτό εκφράζεται κωδικοποιημένα στην συμβολική "μυθική γλώσσα" της Ελληνικής Παραδόσεως και ιδίως στον Μύθο του Τριεσπέρου Ηρακλέους, ως εξής: 

«Φασὶ, Δία, συγκοιμώμενον Ἀλκμήνῃ, πεῖσαι τὸν Ἥλιον μὴ ἀνατεῖλαι ἐπὶ τρεῖς ἡμέρας. Ὅθεν καὶ ἐπὶ τρεῖς νύκτας συγκοιμηθεὶς αὐτῇ ὁ Ζεὺς τὸν Τριέσπερον Ἡρακλέα ἐποίησε».

Εδώ υπονοείται κατά την μυθική αφήγηση, ταυτόχρονη σύλληψη, κύηση και γέννηση:

«Λέγεται ὁ Ἡρακλῆς διὰ τριῶν ἑσπερῶν κυηθῆναι καὶ τεχθῆναι».
και
«Ὥς περ ἐπὶ τῆς τοῦ Ἡρακλέος γενέσεως καὶ αὖ πάλιν ἐπὶ τῆς τῶν Μουσῶν παρεκτείνει ὁ μῦθος τὴν νύκτα εἰς τριέσπερον μῆκος καὶ εἰς ἐννεάνυκτον…»

Έτσι, συμπερασματικά θα λέγαμε ότι, ο Τριέπερος Ηρακλής “συλλαμβάνεται” και “κυοφορείται” κατά τις τρείς μεγάλες νύχτες του Έτους−Ενιαυτού, την 21η, 22α και 23η  Δεκεμβρίου, και “γεννάται” συμβολικώ τω τρόπω την νύκτα της 24ης προς την 25η Δεκεμβρίου, οπότε η ημέρα αυτή εορτάζεται ως γενέθλιον ήμαρ του Ηλιακού Θεού.

Καλό ΤΡΙΕΣΠΕΡΟ, λοιπόν, και καλά ΗΛΙΟΥΓΕΝΝΑ!

Ιαλυσσός



Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

ΟΙ 10 ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ 7 ΗΜΕΡΩΝ

Ειπόντος τινός:
«Ω, Λεωνίδα, προς πολλούς μετ' ολίγων διακινδυνεύσων ούτως πάρει;»
Λεωνίδας έφη: «Ει μεν οίεσθέ με τωι πλήθει δειν πιστεύειν, ουδ' η πάσα Ελλάς αρκεί -βραχεία γαρ μοίρα του εκείνων πλήθους εστίν- ει δε ταις αρεταίς, και ούτος ο αριθμός ικανός


Όταν κάποιος του είπε:
«Με τόσους λίγους έρχεσαι, Λεωνίδα, να διακινδυνεύσεις απέναντι σε τόσους πολλούς;»
Ο Λεωνίδας είπε: «Αν πιστεύετε ότι πρέπει να βασιζόμαστε στο πλήθος, δεν αρκεί ούτε ολόκληρη η Ελλάδα -αφού αποτελεί μικρό μέρος σε σχέση με το πλήθος εκείνων. Αν όμως πιστεύετε ότι πρέπει να βασιζόμαστε στις αρετές του καθενός, τότε και ο αριθμός αυτός είναι ικανός


(Πλούταρχος, Λακωνικά Αποφθέγματα)

Μανθάνειν ἐν μὲν τῷ Οὐρανῷ τὸ ὁρᾶν, ἐν δὲ τῇ Γῇ τὸ ἀναμιμνήσκεσθαι.

Μακάριος ὁ διὰ τῶν Μυστηρίων διελθών, οὗτος γιγνώσκει τῆς ζωῆς τὴν ἀρχὴν καὶ τὸν σκοπόν!

Ὄλβιος ὅστις ἰδὼν κεῖνα εἶσ’ ὑπὸ χθόνα· οἶδε μὲν βίου τελευτάν, οἶδεν δὲ διόσδοτον ἀρχάν!


Πίνδαρος, Ποιητὴς τῶν Ἱερῶν Ἀγώνων τοῦ Ἑλληνισμοῦ καὶ Προφήτης τοῦ Ἀπόλλωνος ἐν Δελφοῖς.



Και τί να πω αύριο στον Ήλιο;

«Σήκω, σαΐτεψε το φίδι, πώχει αφήκει

η παλιά φιδομάνα και που τώρα

πάλι τη γην ολόγυρα γυρεύει

στις δίπλες του σφιχτά για να τυλίξει»;

«Ξύπνα», να πω, «Τιτάνα Εσύ, και πάλι,

κυκλόφερε τα θεία πατήματά Σου,

τα θεία Σου τα σκιρτήματα τριγύρω

στο φοβερό ερπετό που ξαναζώνει

τη γη κι ο οσκρός* του αρχίνισε να τρέχει

στις θείες πηγές Σου, φαρμακώνοντάς τις»;


«Ο διθύραμβος του Ρόδου», Άγγελος Σικελιανός


* οσκρός = κεντρί, δηλητήριο
Ο Έλληνας, τέκνο του ΔευκΑλίωνος, μάχεται συνΕχώς!