«Οι θεωρίες έπαιξαν και εξακολουθούν να
παίζουν έναν ασυνήθιστα μεγάλο ρόλο στη ζωή τής σύγχρονης κοινωνίας. Οι
άνθρωποι πίστευαν και πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ακόμα, ότι θα μπορέσουν να
αλλάξουν και να αναπλάσσουν όλη την ζωή τής ανθρωπότητας με την βοήθεια θεωριών
ή ακολουθώντας θεωρίες…
Αλλά, εναποθέτοντας τις ελπίδες τους με
ειλικρίνεια ή ανειλικρίνεια σε θεωρίες, οι άνθρωποι δεν βλέπουν και δεν
καταλαβαίνουν ότι την στιγμή που οι θεωρίες εφαρμόζονται στην πράξη συναντούν
μοιραία άλλες θεωρίες, και ότι η αντίσταση από αυτές τις θεωρίες, καθώς και η
φυσική αντίσταση από τις δυνάμεις και τις αδράνειες που είχαν δημιουργηθεί
πριν, αλλάζουν αναπόφευκτα τα αποτελέσματα της εισαγωγής τών θεωριών στη ζωή.
Με άλλα λόγια, δεν καταλαβαίνουν ότι οι
θεωρίες που εφαρμόζονται στη ζωή δεν δίνουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, αλλά -σχεδόν
αναπόφευκτα- τα αντίθετα. Δεν καταλαβαίνουν ότι η αντίσταση αλλάζει τα
αποτελέσματα τής εφαρμογής τών θεωριών σε σύγκριση με τα αποτελέσματα που θα
επιτυγχάνονταν εάν δεν υπήρχε αντίσταση.
Στην πραγματικότητα καμμιά θεωρία που
συναντάει αντίσταση δεν μπορεί να εφαρμοστεί στη ζωή στην καθαρή της μορφή.
Πρέπει να προσαρμοστεί στις υπάρχουσες συνθήκες. Και το αποτέλεσμα είναι, ακόμα
κι αν μια θεωρία έχει κάποιες δυνατότητες υλοποίησης ή κάποια δύναμη, αυτή η
δύναμη να αναλώνεται στην πάλη με την αντίσταση, και το μόνο που απομένει από
την θεωρία είναι ένα κουφάρι, δηλαδή σκέτες λέξεις, ονόματα και συνθήματα που
καλύπτουν γεγονότα διαμετρικά αντίθετα στην ίδια την θεωρία.
Κι αυτό δεν οφείλεται ούτε σε “σύμπτωση” ούτε
σε “αποτυχία”, αλλά σε έναν γενικό νόμο σταθερό και αμετάβλητο: Στο ότι καμμιά
θεωρία δεν μπορεί να υπολογίζει σε γενική αναγνώριση· αναπόφευκτα θα υπάρχει κάποια
άλλη που θα την αντικρούει. Και στην πάλη για αναγνώριση, οι θεωρίες θα χάσουν τα
πιο ουσιώδη γνωρίσματά τους και θα μετατραπούν στο ίδιο τους το αντίθετο…
Αυτό εξηγεί την εκπληκτική ομοιότητα και την σχεδόν
απόλυτη ταύτιση των αποτελεσμάτων που επιτυγχάνονται από κοινωνικές θεωρίες με
διαμετρικά αντίθετους στόχους, αρχές και συνθήματα!»
Πέτρος Ουσπένσκυ, Ένα Νέο Πρότυπο του Σύμπαντος. Πύρινος Κόσμος, Αθήνα 1997.
