ΕΚΑΣΤΩ ΖΩΩ, ΟΙΚΕΙΑΙ ΗΔΟΝΑΙ...

Ὄνους σύρματ'* ἄν ἑλέσθαι μᾶλλον ἢ χρυσὸν.

Οι όνοι (τα γαϊδούρια) θα επέλεγαν μάλλον τα άχυρα, παρά το χρυσάφι!

(Ηράκλειτος, απόσπ. 9)

 *σύρμα - εκ του ρ. σύρω, σημαίνει "παν ό,τι σύρεται", και ενδεικτικώς:
α.-το επισυρόμενο μακρύ γυναικείο φόρεμα,
β.-τα μακρυά κυματιστά μαλλιά,
γ.-το σκουλήκι τού ξύλου, το σαράκι,
δ.-το σκουπίδι,
ε.-το άχυρο,
ς.-το φρύγανο,
ζ.- το πίτουρο,
η.-στην μουσική, η στροφή των τόνων,
θ.-στην καθομιλουμένη, πάν μεταλλικόν νήμα...,

οπότε, αν κανείς θέλει να "πειραματιστεί" με την περαιτέρω ερμηνεία του αποσπάσματος αυτού, μπορεί απλώς να αντικαταστήσει  την "επιλογή" τών όνων... Ενδιαφέρον, επίσης, θα είχε το "πείραμα", τί θα επέλεγαν οι όνοι μεταξύ "δύο αχύρων"; Είναι βέβαιο ότι θα επέλεγαν το "μη χείρον";


Το απόσπασμα διασώζει ο Αριστοτέλης, στα "Ηθικά Νικομάχεια" και το πλαίσιο αναφοράς του έχει ως εξής:
 
Ἑτέρα γὰρ ἵππου ἡδονὴ καὶ κυνὸς καὶ ἀνθρώπου, καθάπερ Ἡράκλειτος φησιν ὄνους σύρματ' ἄν ἑλέσθαι μᾶλλον ἢ χρυσὸν· ἥδιον γὰρ χρυσοῦ τροφὴ ὄνοις.
 
Άλλη βεβαίως είναι η ηδονή τού αλόγου, άλλη τού σκύλου, και άλλη τού ανθρώπου, αφού, καθώς λέει ο Ηράκλειτος, οι όνοι (τα γαϊδούρια) θα επέλεγαν μάλλον τα άχυρα, παρά το χρυσάφι∙ διότι πιο ηδονική είναι για τους όνους η τροφή παρά το χρυσάφι.