Ο ΦΘΟΝΟΣ ΚΑΙ Η ΑΣΤΑΘΗΣ ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΛΩΝ, ΚΥΡΙΟΣ ΕΜΠΟΔΙΣΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ, ΕΤΣΙ ΟΠΩΣ ΚΑΤΑ ΤΡΟΠΟ ΕΥΦΥΗ ΚΑΙ ΣΑΦΗ ΤΟ ΕΞΗΓΕΙ Ο ΙΣΤΩΡ (ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ) ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ:
«Χαλεπόν γαρ το μετρίως ειπείν, εν ώ μόλις και η δόκησις της αληθείας βεβαιούται.
Είναι δύσκολο να επιτύχει κανείς το μέτρο στον λόγο του, και τότε ακόμα είναι δύσκολο να εμπνεύσει στους ακροατές του την πεποίθηση ότι δίνει την εικόνα της αλήθειας.
Ο τε γαρ ξυνειδώς και εύνους ακροατής τάχ’ αν τε ενδεεστέρως προς α βούλεταί τε ή επίσταται νομίσειε δηλούσθαι,
Διότι αυτός που γνωρίζει τα πράγματα και με ευνοϊκή διάθεση ακούει, πιθανόν να νομίσει ότι λέγονται πράγματα κατώτερα σε σύγκριση με όσα αυτός θέλει ή γνωρίζει!
ο τε άπειρος έστιν α και πλεονάζεσθαι δια φθόνον ει τι υπέρ την εαυτού φύσιν ακούοι.
ενώ αυτός που αγνοεί τα πράγματα πιθανόν να νομίσει ότι μερικά είναι υπερβολικά εξαιτίας του φθόνου που του γεννιέται τότε αν τυχόν ακούει κάτι ανώτερο από τις δικές του δυνάμεις!
Μέχρι γαρ τούδε ανεκτοί οι έπαινοι εισί περί ετέρων λεγόμενοι, ες όσον αν και αυτός έκαστος οίηται ικανός είναι δράσαι τι ων ήκουσε·
Γι΄ αυτό και οι έπαινοι που λέγονται για άλλους είναι ανεκτοί μόνον μέχρι αυτό το σημείο, δηλ. εφόσον ο καθένας θεωρεί ότι και ο ίδιος είναι ικανός να κατορθώσει κάτι από όσα ακούει.
των δε υπερβάλλοντι αυτών φθονούντες ήδη και απιστούσιν.
Προς όσα δε υπερβαίνουν το όριο αυτό οι άνθρωποι δυσπιστούν, διότι ευθύς καταλαμβάνονται από φθόνο!
(Θουκυδίδης – Ξυγγραφαί, Βιβλίο Β΄)
Επιμέλεια και σύγχρονη απόδοση: Ιαλυσσός
