ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΑΛΛΟΙΩΝΟΝΤΑΙ...

 

ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΑΛΛΟΙΩΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ 

ΑΝ ΔΕΝ ΑΝΑΧΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΤΟΥΣ ΜΟΡΦΗ 

ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΤΥΜΟΛΟΓΗΘΟΥΝ

Ὁ Σωκράτης καυτηριάζει τὴν αὐθαίρετη καὶ ὑπερβολικὴ ἐπέμβαση στὴν μορφὴ τῶν πρώτων ὀνομάτων, ποὺ γίνεται ἀπὸ ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι προφέρουν τὶς λέξεις ὅπως τοὺς βολεύει, «στόμα πλάττοντες», καθὼς λέει χαρακτηριστικά, καὶ δὲν ἐνδιαφέρονται γιὰ τὴν ἀλήθεια, «τῆς μὲν ἀληθείας οὐδὲν φροντίζοντες», δηλαδή, γιὰ τὸ ἂν τὸ ὄνομα στὴν νέα του μορφὴ ἀπεικονίζει τὴν οὐσία τοῦ πράγματος ποὺ περι...γράφει.

Αὐτὸ τὸ βλέπουμε κατὰ κόρον νὰ συμβαίνει καὶ σὲ πολλὲς λέξεις ποὺ ἔχουν δανεισθεῖ σύγχρονες Εὐρωπαϊκὲς γλῶσσες ἀπὸ τὴν Ἑλληνική. Χαρακτηριστικὰ παραδείγματα, οἱ ἀγγλικὲς λέξεις idea (προφ. ἀϊντία) ἀπὸ τὴν λέξη ἰδέα, τὸ kiosk (προφ. κίοσκ) ὰπὸ τὸ οἰκίσκος, κ. ἄ. 

Ἀλλὰ καὶ στὴν καθομιλουμένη Ἑλληνικὴ ἔχουν γίνει παρόμοιες παραφθορές, ὅπως γιὰ παράδειγμα στὶς λέξεις σκαντζόχοιρος καὶ κατσάβραχα, ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὶς λέξεις ἀκανθόχοιρος καὶ ἀκανθόβραχα, ἀντίστοιχα. Ἐδῶ παρατηροῦμε ὅτι τὸ ἴδιο πρῶτο συνθετικὸ ἀκανθο- στὴν μιὰ περίπτωση γίνεται σκαντζο- καὶ στὴν ἄλλη κατσα-, ποὺ ἂν δὲν ἀναχθοῦν στὴν πρώτη τους μορφή, δὲν μποροῦν νὰ ἐτυμολογηθοῦν.

"ΚΡΑΤΥΛΟΣ - ΠΕΡΙ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΟΡΘΟΤΗΤΟΣ". ΗΛΙΟΔΡΟΜΙΟΝ, Ἀθήνα 2015. 

( Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ Σχόλιο 211 ).